گلوتارآلدئید یک مایع روغنی بی رنگ با بوی تند و تیز می باشد که برای مصارف صنعتی، آزمایشگاهی، کشاورزی، پزشکی وبعضا مصارف خانگی، با کاربری ضد عفونی و استریل کردن سطوح و تجهیزات استفاده می شود. گلوتار آلدئید بیش از 50 سال ضدعفونی‌کننده سطح بالا بوده است.
به عنوان یک ضدعفونی‌کننده، برای از بین بردن میکروارگانیسم‌های مضر در ابزار جراحی استفاده میشود و در سایر قسمت‌های یک مرکز مراقبت‌های بهداشتی به عنوان ثابت‌کننده یا نگهدارنده کاربردهای دیگری دارد. گلوتارآلدئید، که با نام سایدکس و گلوتارال در بین دیگران نیز شناخته می شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه در ادامه مقاله با ما در سورن شیمی همراه باشید.
این ترکیب به صورت صنعتی توسط اکسیداسیون سیکلوپنتن تولید می شود. گلوتارآلدئید، دی آلدئیدی است، که از پنتان تشکیل شده و توابع آلدئید در C-1 و C-5 دارد.
روش صنعتی تولید گلوتارآدئید با واکنش اسیداسیون سیکلو پنتن انجام میشود. از طرف دیگر با انجام واکنش دیلز آلدر اکرولین و وینیل اتر و به سپس هیدرولیز سنتز میشود. متناوباً می توان با واکنش Diels-Alder اكرولئین و وینیل اترها و به دنبال آن هیدرولیز این ترکیب را سنتز کرد.
مانند بسیاری از آلدئیدهای دیگر این ماده با آمین ها و گروه های تیول که گروه های معمول عملکردی در پروتئین ها هستند، واکنش می دهد و از این طریق سلولها را از بین می برد.
فرآیند تولید آن به گونه ای است که توسط اکسیداسیون سیکلوپنتن به صورت صنعتی تولید می شود. متناوباً می توان با واکنش اكرولئین و وینیل اترها و به دنبال آن هیدرولیز، آن را تولید كرد. مانند بسیاری از دی آلدئیدهای دیگر و آلدئیدهای ساده مانند: فرمالدئید، گلوتارآلدئید در محلول آبی به هیدرات های مختلف تبدیل می شود.
چگالی : 1.06 g/cm3
دمای ذوب : −14 °C
دمای جوش : 187 °C
فرمول مولکولی : C5H8O2
جرم مولی :100.12 g/mol
گلوتارآلدئید
1-تولید محصولات ضدعفونی کننده ای که با نام سایدکس و یا گلوتار
2- گندزدایی تجهیزات اندوسکوپی، ترمومترها، تجهیزات لاستیکی، لنز( به دلیل اینکه خاصیت خورندگی ندارد)
3-ماده واکنش دهنده آمین در واکنش اتصال عرضی
4-غیر فعال کردن سم باکتری ها است که در تولید واکسن های توکسوئیدی
5- درمان زگیل های ایجاد شده در کف پا
6- در صنعت تصفیه آب به منظور جلوگیری از رشد باکتری ها
7-به کارگیری در صنایعی مانند کاغذ سازی، دباغی،ضدعفونی کنندگی، ظاهر کردن عکس رادیولوژی، صنعت نفت، دامپزشکی، تولید محصولات ارایشی و مراقبت شخصی و…
گلوتارالدئید یک ماده ضدعفونی کننده قوی، سمی و تحریک کننده بسیار قوی است. هیچ شواهدی سرطان زایی این ماده را تایید نمی کند ولی در برخی از مشاغلی که با این ماده شیمیایی کار می کنند خطر برخی سرطان ها را افزایش می یابد و فرد باید مراقب خود باشد.
عوارض جانبی این ماده به شرح زیر می باشد:
هنگام استفاده از آن، بخصوص در غلظت‌های زیاد تجهیزات حفاظتی توصیه میشود. این ماده در برابر طیف وسیعی از میکروارگانیسم‌ها از جمله اسپورها مؤثر است. توسط تعدادی مکانیسم مختلف کار می‌کند. با این حال، می‌تواند از طریق استفاده از آن به عنوان ضد عفونی کننده وارد هوا شود و کارمندان و بیماران در معرض این ماده شیمیایی قرار بگیرند. مواجهه طولانی مدت با کارمندان می تواند به یک مشکل تبدیل شود.
