استون از پرکاربردترین و نام آشنا ترین ترکیبات شیمیایی برای ما انسانها می باشد. یکی از دلایلی که استون مورد توجه است خاصیت پاک کنندگی و لکه بری این گروه از ترکیبات آلی میباشد. اما استون چیست؟ استون یکی از ساده ترین و کوچکترین کتون های موجود میباشد. این ترکیب با فرمول شیمیایی (CH3)2CO شناخته می شود. جالب است که بدانید بدن انسان نیز در شرایط خاصی می تواند این ترکیب را تولید کند. برای مثال افرادی که دیابت دارند به دلیل انجام فرایندهای متابولیکی در بدن شان استون تولید می شود. همچنین بعضی از رژیم های کتوژنیک باعث افزایش تولید استون در بدن میشوند که باعث ایجاد حملات صرعی و افزایش آن در افراد مبتلا به این بیماری میباشد. از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی استون نقطه جوش حدود 56 درجه و دمای ذوب آن 9/94- سانتیگراد و جرم مولی 58/5 گرم بر مول میباشد. چگالی آن 79 گرم بر سانتی متر مکعب می باشد و ماده ای با درجه سمی پایین است.
ترکیبات استون:
استون پروکسید از دسته مواد منفجرهٔ بسیار حساس و قدرتمند است که از ترکیب استون و هیدروژن پروکسید (آب اکسیژنه) به نسبت ۵به۳ و یک کاتالیزگر (اسید سولفوریک یا کلریدریک) به نسبت ۳/۰ استاین ماده بر دو نوع است استون تری اکسید و استون دی اکسید استون تری اکسید پایدارتر از استون دی اکسید است.
استون پروکسید جامد، سفید رنگ و بلوری است با این حال بسیار فرار است وبه دلیل تجمع آن در زیر درب، از حمل آن با ظروف در دار باید پرهیز کرد. این ماده در حالت خشک به شعله و شوک وضربه حساس است و نگهداری آن بسیار مشکل و خطر ساز است ولی میتوان آن را در درون آب یا الکل برای مدت زیادی نگهداری کرد.
ترکیب نیترو سلولوز آغشته به استون (استون نیترو سلولوز را در خود حل میکند) با استون پروکسید آنرا قویتر و پایدارتر میکند. استون پروکسید در حجمهای مختلف خواص خاصی از خود نشان میدهد استون پروکسید در حجمهای کمتر از ۲ گرم آتش میگرد و در زیر یک ثانیه میسوزد ولی در حجمهای بیش از ۲ گرم بدون نیاز به محفظهٔ بسته، بدون دود و شعله با صدای زیادی منفجر میشود و هیچ اثری از خود باقی نخواهد گذاشت.
استون پروکسید برای ساختن چاشنیهای الکتریکی بسیار مناسب است و شوکهای بسیار ضعیف نیز آن را فعال میکند.