کمبود عناصر غذایی در گیاهان به صورت علائمی مختلف قابل مشاهده است که می توان به مواردی چون تغییر رنگ، سوختگی، توقف رشد جوانه های انتهایی، تغییر شکل میوه ها، تفاوت در عملکرد، زودرسی، دیررسی، کوچک شدن میوه ها، نارسایی در رشد، کاهش گسترش ریشه و کاهش خاصیت انبارداری میوه ها اشاره نمود. لازم به ذکر است که نشانه های کمبود، گاهی مشابه هم بوده و همچنین عوامل دیگری چون تغییرات دما، استفاده از سموم، حشرات، باد و دیگر عوامل طبیعی نشانه هایی را از خود به جای می گذارند که مشابه علائم کمبود است.
گیاه برای رشد، سرپا ماندن و حتی جذب مواد غذایی مورد نیاز خود به عناصر و موادی نیاز دارد که در آب، هوا و خاک موجود هستند. عناصر مورد نیاز گیاه از طریق ریشه و برگ ها جذب شده و در اختیار گیاه قرار می گیرند. اما گاهی این مواد به خودی خود در خاک موجود نیستند، و توسط علائم کمبود عناصر در گیاهان پدیدار می شوند. در این هنگام کوددهی توصیه می شود.
بعد از مطالعه و تجزیه بافت های گیاهی این نتیجه حاصل شده است که گیاه با استفاده از ۹۰ عنصر رشد می کند و تنها ۱۶ عنصر آن ضروری است که برای رشد باید در اختیار گیاه قرار بگیرد. این عناصر به سه دسته عمده تقسیم می شوند:
که کمبود هر عنصر آثاری روی گیاه برجای می گذارند.
گیاهان به عنوان اصلیترین منابع تامین غذایی انسانها، لازم است که بیش از گذشته مورد اهمیت واقع شوند. گیاهان به عنوان منبع غذایی حیوانات، حشرات و به طور کلی موجودات کره خاکی تلقی میشوند و برای رشد، نمو تولید میوه به عناصر معدنی نیاز دارند.
عناصر ضروری برای رشد گیاهان، به عناصری اطلاق می شود که گیاه بدون آن ها، قادر به تکمیل چرخه رشدی خود نیستند.
به طور کلی 16 عنصر ضروری جهت رشد و نمو گیاهان شناخته شده است. از بین این 16 عنصر، سه عنصر کربن، هیدروژن و اکسیژن از طریق هوا و از راه روزنهها جذب گیاه میشود.
عناصر ماکرو شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم، گوگرد و منیزیوم هستند که کمبود آنها، عوارض جبران ناپذیری را ایجاد خواهد کرد.
بارزترین علائم بصری کمبود مواد مغذی گیاه، تغییر رنگ یا انحراف برگ است. بااینحال، مهم است که توجه داشته باشید که بسیاری از علائم کمبود غذایی، مشابه به نظر میرسند و معمول است که گیاهان شما درواقع ترکیبی از کمبودها را بهطور همزمان تجربه میکنند.
در اینجا شایعترین علائم کمبود مواد مغذی در گیاهان آمده است: